Bệnh gút là một dạng đau đớn tột cùng của bệnh viêm khớp, thường ảnh hưởng tới khớp ngón cái của bàn chân và các khớp khác. Các nhân tố dinh dưỡng (chẳng hạn như thịt đỏ và rượu), có thể gây ra cơn đau gút. Tuy nhiên, 1 số loại thuốc và tình trạng sức khỏe hoặc thói quen sinh hoạt có thể làm khởi phát cơn đau do bệnh gút.
Mất nước
Mất nước gây nhiều ảnh hưởng xấu cho sức khỏe, và bệnh gút là 1 trong số những bệnh chịu ảnh hưởng do mất nước. “Mất nước có thể làm tăng nồng độ acid uric trong máu và ở những người dễ bị nâng cao như vậy có thể đóng góp cho 1 đợt cấp bệnh gút” - TS. Theodore Vanitallie, giáo sư ở Đại học Columbia, Hoa Kỳ cho biết. Hằng ngày, cần uống đủ nước với 6-8 ly nước lọc mỗi ngày, nhất là là nếu như bạn đang mắc bệnh gút hoặc có các yếu tố nguy cơ tiềm ẩn khác của bệnh gút.
Thừa cân béo phì
Thừa cân và béo phì là 1 yếu tố nguy cơ cần thiết của bệnh gút. Nghiên cứu cho thấy, thừa cân và béo phì tạo điều kiện hình thành bệnh gút, do kích thích cơ thể tạo ra acid uric và ngăn chặn sự bài tiết acid uric ra khỏi cơ thể. Nếu thừa cân hay béo phì, giảm cân ngay có thể làm giảm nguy cơ bệnh gút. Tổ chức Y tế Thế giới khuyến cáo, chỉ số khối cơ thể (BMI) ở người Nam Á nên từ 18,5 - 23. Nếu chỉ số BMI trên 23 là thừa cân và trên 25 là bị béo phì. Duy trì một trọng lượng khỏe mạnh là một bước nhu yếu để kiểm soát lượng acid uric máu.
Mãn kinh
Tăng nguy cơ bệnh gút có thể là 1 hậu quả không nguyện vọng của thời kỳ mãn kinh. Nguyên nhân do estrogen - 1 hormon giúp thận bài tiết acid uric, giảm xuống trong và sau thời kỳ mãn kinh. Tác dụng bảo vệ của estrogen cũng là lý do phụ nữ trước lúc mãn kinh ít có khả năng bị bệnh gút so với nam giới. Phụ nữ sau lúc mãn kinh nên cẩn thận để tránh các nhân tố nguy cơ khác của bệnh gút. Theo 1 số nghiên cứu, có thể hạn chế bệnh gút bằng cách tiêu thụ cà phê và vitamin C.
Chấn thương
Một chấn thương nhỏ như va chạm ngón chân cái có thể tạo điều kiện phát triển bệnh gút. Khớp bị chấn thương làm cho acid uric dễ lắng đọng hơn và có thể dẫn tới một đợt cấp của bệnh gút. Thoái hóa khớp, thường gặp tại người lớn tuổi, cũng liên quan với bệnh gút. Vì vậy, cố gắng tránh chấn thương ngón chân hoặc ngón tay, xoắn mắt cá chân hoặc các vi chấn thương liên tục trên 1 khớp.
Mang giày không vừa, không thoải mái
Mặc dù vẫn chưa có một nghiên cứu về tác dụng của đôi giày với nguy cơ bệnh gút, mang giày không thoải mái không rất tốt cho sức khỏe, nhất là bệnh tim mạch. Nếu cơ thể đang trong tình trạng có tăng acid uric máu, mang giày chật, không vừa bàn chân và không thoải mái dễ gây những lực nén không tốt trên các khớp bàn chân, tạo điều kiện lắng đọng acid uric tại các khớp bị thương tổn kéo dài do chèn ép, dễ dẫn tới bệnh gút. Phụ nữ nên tin tưởng lựa chọn giày gót thấp để giảm bớt các lực ép trên các ngón chân hoặc hạn chế thời gian đi giày cao gót.
Tiền sử gia đình
Tiền sử gia đình là 1 nhân tố có tác động to đến nguy cơ bệnh gút nằm ngoài kiểm soát của cá nhân. Khoảng 20% bệnh nhân bị gút có tiền sử gia đình mắc bệnh gút. Nếu bạn có tiền sử gia đình bị gút, cần được nhận thức rõ các yếu tố nguy cơ khác, nhất là là lúc bạn có tuổi. Đàn ông về độ tuổi 40 có nguy cơ cao nhất của bệnh gút, phụ nữ sau mãn kinh cũng gia nâng cao nguy cơ bị bệnh gút. Nên tránh các nhân tố nguy cơ và thực phẩm dễ hình thành bệnh gút.
Thuốc lợi tiểu thiazide
Những loại thuốc uống này làm tăng bài tiết nước tiểu để giúp kiểm soát tăng huyết áp. Do thận kéo chất lỏng ra khỏi cơ thể kèm nâng cao đào thải acid uric, dẫn tới làm nâng cao nguy cơ tái tạo của acid uric trong cơ thể và nguy cơ gây ra bệnh gút. Thuốc lợi tiểu thiazide có thể gây ra sự mất cân bằng chất lỏng trong cơ thể. Các triệu chứng của mất cân bằng bao gồm cảm giác khát nước, khô miệng, buồn ngủ, lú lẫn, co giật, tăng nhịp tim và giảm lượng nước tiểu. Tăng nồng độ acid uric do việc dùng các thuốc lợi tiểu thiazide có thể làm tăng nguy cơ phát triển bệnh tim mạch vành và nhồi máu cơ tim (theo HealthCentral.com).
Aspirin
Aspirin, còn gọi acid acetylsalicylic, là 1 thuốc kháng viêm và giảm đau có thể làm trảo đổi nồng độ acid uric máu và hình thành bệnh gút. Dùng liều thấp aspirin, dùng không thường xuyên, có thể gây ra sự gia nâng cao nồng độ acid uric, nhưng với liều cao của aspirin có thể làm giảm nồng độ acid uric máu.
Thuốc chống thải ghép
Thuốc chống đào thải mảnh ghép, như cyclosporin, có thể làm tăng nồng độ acid uric trong máu và làm nâng cao nguy cơ phát triển bệnh gút. Các loại thuốc này làm tăng sự sống còn của người đã trải qua phẫu thuật ghép tạng, như tim, thận và tủy xương. Cyclosporine cũng có thể chữa các bệnh như viêm khớp dạng thấp và bệnh vẩy nến. Rối loạn chức năng thận có thể xảy ra khi sử dụng thuốc chống đào thải mảnh ghép, lúc thận bị thương tổn làm mất khả năng loại bỏ hiệu quả acid uric ra khỏi cơ thể, có thể làm nồng độ acid uric máu tăng.
Acid uric là 1 sản phẩm từ quá trình chuyển hóa purin trong cơ thể. Nếu cơ thể có quá nhiều purin, do khuynh hướng tự nhiên hoặc do ăn các loại thực phẩm giàu purin, dẫn đến acid uric trong máu tăng. Bệnh gút diễn ra do lắng đọng tinh thể acid uric kết tinh tại các khớp và làm tổn thương các khớp. Người bệnh có các triệu chứng đau, viêm và sưng. Ngoài ra, sử dụng một số thuốc hoặc tình trạng sức khỏe của cơ thể hoặc thói quen sinh hoạt có thể làm nâng cao nồng độ acid uric máu, dễ dẫn tới bệnh gút.
TS.BS. Lê Thanh Hải
((Theo Livestrong.com và Health.com))
No comments:
Post a Comment